فصلنامه پرستاری و مامایی
پیاپی 13 (بهار 1388)

افسردگی پس از زایمان از شایعترین مشکلات زنان در سنین باروری می باشد. در سالیان گذشته درمان های دارویی جدید برای درمان اختلال افسردگی معرفی شده اند ولی با توجه به عوارض جانبی داروهای ضد افسردگی و پذیرش بیشتر مادر در دوران شیردهی برای مصرف مکمل های تغذیه ای نسبت به داروهای شیمیایی، این تحقیق با هدف بررسی تاثیر روغن ماهی بر افسردگی پس از زایمان انجام گرفت.
این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده دو سوکور بود که بر روی 120 زن مبتلا به افسردگی پس از زایمان که شرایط لازم جهت ورود به مطالعه را داشتند انجام گرفت. این مطالعه در سال 1386 و در مراکز بهداشتی - درمانی و آموزشی دانشگاه علوم پزشگی تبریز انجام گرفت. در ابتدا افسردگی با استفاده از مقیاس تشخیص افسردگی پس از زایمان ادینبرگ، در زنان زایمان کرده ای که 2 هفته تا 3 ماه از زمان زایمان آن ها گذشته، تشخیص داده شد. جهت تعیین شدت افسردگی، پرسشنامه تشخیص افسردگی بک مورد استفاده قرار گرفت. زنان با افسردگی خفیف و متوسط که امتیاز 46 یا کمتر را کسب کرده بودند وارد مطالعه شد و بصورت تصادفی 1 گرم کپسول روغن ماهی یا دارونما به مدت 8 هفته دریافت نمودند. شدت افسردگی قبل از درمان و هر هفته در طی درمان با مقیاس بک اندازه گیری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های t، تحلیل واریانس یک طرفه با اندازه گیری مکرر و رابطه آزمون مجذور کای در نرم افزار SPSS/ver14 استفاده شد.
دو گروه روغن ماهی و دارونما از نظر مشخصات دموگرافیک اختلاف معنی داری نداشتند. نتایج نشان داد که میانگین شدت افسردگی قبل از درمان در گروه روغن ماهی، 2/9±4/35 که پس از درمان به 0/7±6/17 کاهش یافت که از لحاظ آماری معنی دار بود(0005/0P<). میانگین شدت افسردگی قبل از درمان در گروه دارونما 4/8±2/34 و پس از درمان به 3/9±6/33 تغییر یافت که از لحاظ آماری معنی دار نبود (57/0= (P. کاهش امتیاز شدت افسردگی پس از درمان در دو گروه اختلاف آماری معنی داری را نشان داد (001/0< P).
مصرف کپسول روغن ماهی با دوز 1 گرم در روز به مدت 8 هفته سبب کاهش شدت افسردگی پس از زایمان می گردد.

واژینوزباکتریال با افزایش PH واژن از وضعیت سالم اسیدی به بیشتر از 5/4 مشخص می شود. تغییر به علت رشد بیش از حد باکتری های غیرهوازی و کاهش لاکتوباسیل های مولد اسیدلاکتیک بوجود می آید. بنابراین، نوعی ازهم گسیختگی اکوسیستم طبیعی واژن ایجاد می شود. مقاومت به آنتی بیوتیک ها سبب افزایش علاقه به درمان های غیردارویی شده است. دو روش غیرآنتی بیوتیکی درمان واژینوزباکتریال عبارتند از درمان های پروبیوتیکی و اصلاح با درمان های اسیدی مانند ژل بافر. هدف این مطالعه مقایسه تاثیر شیاف واژینال لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس با قرص واژینال مترونیدازول در تنظیم PH واژن مبتلایان به واژینوز باکتریال می باشد.
این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی ودوسوکور بود که در مراکزدرمانی سرپایی عمومی و خصوصی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال 1387 انجام شد.از تعداد300 بیمار،40 بیمار مبتلا به واژینوزباکتریال طبق معیارهای Amsel تشخیص داده شدند و بصورت تصادفی 20 بیمار درگروه شیاف لاکتوباسیل و20 بیمار در گروه قرص واژینال مترونیدازول قرار گرفتند. مدت مصرف داروها، 7 شب تعیین شد.
نتایج قابل توجهی بین گروه قرص واژینال مترونیدازول و گروه شیاف لاکتوباسیل در کاهش PHواژن وجود نداشت (118/0 p=). با وجود این میانگین اختلاف PH واژن در گروه مترونیدازول قبل و بعد از مداخله 17/1 + 12/1 (001/0 > P) و در گروه لاکتوباسیل 76/0+ 62/1 (001/0 > P) بود.
بحث و مطالعه نشان داد که آزمایش روتین PH می تواند تشخیص مبتلایان به واژینوز باکتریال را افزایش دهد و متعاقب آن توسط روش های آزمایشگاهی نیز تائید گردد و شیاف واژینال لاکتوباسیل در مقایسه با قرص واژینال مترونیدازول در کاهش PH واژن موثرتر است.

درد سوختگی یکی از شدیدترین و مداوم ترین انواع درد بوده و تنوع آن در بیماران سوخته، تصمیم گیری برای کنترل درد و تسکین آن را با مشکل مواجه می کند. از طرفی، بر اساس مطالعات انجام یافته، شدت درد به تنهایی شاخص خوب تخمین درد در بالغین سوخته نیست. لذا برای برنامه ریزی یک رژیم درمانی مناسب بایستی علاوه بر شدت درد به پاسخ های عاطفی - روانی و رفتاری بیماران سوخته نیز توجه کرد. در این پژوهش ارتباط شدت درد و پاسخ های عاطفی-روانی و رفتاری در 100 بیمار سوخته بستری در بخشهای سوختگی مرکز آموزشی درمانی سینا تبریز در سال 1387 مورد بررسی قرار گرفت.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی همبستگی از شدت درد و پاسخ های عاطفی- روانی و رفتاری بیماران بستری در بخش های سوختگی مرکز آموزشی درمانی سینا تبریز است. روش جمع آوری داده ها، پرسشنامه بود و از آمار توصیفی و تحلیلی جهت توصیف و تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.
یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که میانگین شدت درد بیماران در زمان رویه های درمانی 40/8 و در زمان استراحت 65/5 می باشد. در خصوص پاسخ های رفتاری در زمان پانسمان ارتباط آماری معنی داری بین شدت درد و دور شدن از محرک دردناک، ناله، گریه، شکلک درآوردن، بیقراری و سکوت کردن (001/0> P)، محافظت از ناحیه دردناک (08/0=P) و اعتراض به دیگران (001/0= P) وجود داشت. در خصوص پاسخ های رفتاری و ارتباط آن با شدت درد در زمان استراحت، ارتباط آماری معنی داری بین شدت درد و دور شدن از محرک دردناک (07/0= P) و خودداری از حرکت (04/0= P) مشاهده شد. همچنین، در مورد پاسخ های عاطفی- روانی و ارتباط آن با شدت درد یافته ها نشان داد ارتباط آماری معنی داری بین شدت درد و اضطراب (02/0= P)، خستگی (04/0 = P)، ناتوانی (001/0= P)، بی اشتهایی (003/0 = P)، بدشکلی بدنی (03/0= P) و اختلال استرس حاد (006/0= P) وجود داشت.
این مطالعه نشان داد که بیماران سوخته در زمان پانسمان درد زیاد و در زمان استراحت درد متوسطی را تجربه می کنند، در حالی که پاسخ های عاطفی- روانی و رفتاری منعکس کننده این واقعیت نیست. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه در تسکین درد و رنج بیماران لازم است علاوه بر شدت درد به پاسخ های عاطفی- روانی و رفتاری بیماران نیز توجه نمود.

رضایت بیمار مفهومی است که امروزه در مراقبت های پزشکی اهمیت بسیار ویژه ای یافته است و همچنین، رضایت مندی از مراقبت ها یک معیار مهم و متغیری برای سنجش کیفیت مراقبت های بهداشتی شناخته شده است. هدف مطالعه حاضر بررسی میزان رضایت مندی مادران از مراقبین لیبر و زایمان و شناسایی نقاط قوت و ضعف موجود در مراقبت های فراهم شده می باشد.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی- مقایسه ای است و در آن 270 نفر از مادرانی که در بیمارستان های الزهراء(س)، طالقانی و 29بهمن تبریز زایمان کرده بودند مورد بررسی قرار گرفتند. مادران شرکت کننده در پژوهش که معیارهای ورود به پژوهش را داشتند به روش سهمیه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ای که رضایت مندی مادران از مراقبین لیبر و زایمان را می سنجید استفاده گردید.
نتایج نشان داد که بیشترین رضایت مندی در حیطه جسمانی بود به طوری که در بیمارستان های آموزشی میزان رضایت در مراحل لیبر و زایمان به ترتیب 5/58 و 0/61 درصد و در بیمارستان های غیر آموزشی به ترتیب 70 و 9/52 درصد بود و کمترین رضایت مندی در حیطه عاطفی به دست آمد به طوری که در بیمارستان های آموزشی میزان رضایت در مراحل لیبر و زایمان به ترتیب 26 و 5/51 درصد و در بیمارستان های غیرآموزشی به ترتیب 6/28 و 6/68 درصد بود. تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که تفاوت در رضایت مندی مادران از مراقبین لیبر و زایمان در هر چهار حیطه مراقبتی در بیمارستان های آموزشی و غیرآموزشی از لحاظ آماری معنی دار بود.
این پژوهش نشان داد که رضایت مندی در بیمارستان های غیرآموزشی بالاتر از بیمارستان های آموزشی بود. این امر بیانگر وجود ضعف هایی در سیستم ارایه خدمات بیمارستان های آموزشی می باشد که نشان دهنده ضرورت توجه بیشتر مسوؤلین و مدیران خدمات مامایی به تامین و ارتقاء سلامت مادران است.

بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری مزمن و خودایمن است و همراه با مشکلات و اختلالات متنوعی می باشد که منجر به ناتوانی های پیشرفته و فلجی می شود. ضعف عضلانی و خستگی در این بیماران، باعث کاهش فعالیت های روزانه می شود. اگرچه، ورزش به طور معمول برای این بیماران انجام می شود، ولی تاثیر آن ثابت نشده است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر ورزش بر میزان خستگی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس می باشد.
این کارآزمایی بالینی، به صورت تک گروهه بر روی 15 بیمار مبتلا به MS با ناتوانی خفیف تا متوسط در کلینیک تخصصی بیماری های خاص دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز انجام گرفته است. درجه ناتوانی بیماران با استفاده از مقیاس سنجش میزان ناتوانی) EDSS (و میزان خستگی با استفاده از مقیاس دیداری (VAS)، سنجیده شد. بیماران تحت ورزش های کششی و هوازی با استفاده از دوچرخه ثابت به صورت 3 جلسه در هفته در طول یک دوره 6 هفته ای قرار گرفتند.
بعد از ورزش، میزان خستگی بیماران به طور معنی داری کاهش یافت (001/0(P=. همچنین خستگی واحدهای پژوهشی در هفته های متوالی در مدت 6 هفته روند نزولی داشت (0001/0 P=).
نتایج نشان دادند که ورزش، میزان خستگی بیماران مبتلا به MS را کاهش می دهد. همچنین نتایج این مطالعه مؤید آن است که، ورزش برای بیماران مبتلا به MS مفید می باشد و می توان برای بیماران با درجه ناتوانی خفیف تا متوسط توصیه کرد.

نتایج مطالعات نشان می دهد که تبحر بالینی فارغ التحصیلان پرستاری در برخی از مهارت ها به سطح انجام مهارت تحت نظارت نرسیده که این مهارت ناکافی می تواند تاثیر سویی بر سلامتی جامعه داشته و منجر به صرف هزینه های بی مورد، اتلاف وقت و انرژی و فشار بر سیستم درمانی گردد. لذا این مطالعه جهت مقایسه میزان رضایت دانشجویان پرستاری از مدل همکار آموزش بالینی (CTA) و روش متداول آموزشی صورت گرفته است.
در این مطالعه نیمه تجربی در طول یک ترم تحصیلی با روش تمام شماری کلیه دانشجویان کارشناسی پرستاری دانشکده پرستاری تبریز که کارآموزی داخلی جراحی (60 نفر) داشتند انتخاب و به طور تصادفی ساده به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول با روش متداول و گروه دوم با مدل همکار آموزش بالینی آموزش دیدند. رضایت دانشجویان پس از دو هفته با پرسشنامه پژوهشگر ساخته، با مقیاس لیکرت ارزیابی شد. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده گردید.
دانشجویان از هر دو روش آموزش بالینی رضایت داشتند. اختلاف میانگین میزان رضایت دانشجویان در دو گروه ازآموزش بالینی لحاظ آماری معنی دار نبود (92/0P=). اما در زمینه "آشنایی با بخش و وظایف آن"(02/0 P=) و"ارتباط و مراقبت از بیمار"(001/0 P=) ارتباط آماری معنی داری بین دو گروه مشاهده گردید.
با وجود اینکه میزان رضایت دانشجویان از هر دو مدل بالا بوده اما برخلاف نتایج سایر مطالعات، در این دو مدل اختلافی مشاهده نگردید. لذا بررسی های بیشتری با تعداد نمونه های بیشتر در بخش های مختلف توصیه می گردد.

تغییر روش به استفاده کردن از روش های مختلف در ماه های پی در پی اطلاق می شود. افرادی که اقدام به تغییر روش های پیشگیری از بارداری می کنند، در مقایسه با زنانی که یک روش را در طول سال استفاده می کنند، بصورت بالقوه بیشتر در معرض خطر حاملگی ناخواسته می باشند. فلذا این تحقیق با هدف تعیین میزان تغییرات روش های پیشگیری از بارداری و تنوع تغییرات در زنان شهر تبریز انجام گردید.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی – مقطعی می باشد. در این پژوهش 861 زن در سنین باروری مورد بررسی قرار گرفت و اطلاعات توسط پرسشنامه محقق ساخته گرد آوری شد. از روش مصاحبه حضوری برای تکمیل پرسشنامه استفاده شد. داده های بدست آمده در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها بیانگر میزان 8/16 درصدی تغییر روش ها بود. نتایج مطالعه نشان داد که بیشترین تغییر روش ها، بین دو روش کاندوم و قرص LD بود و قرص های ترکیبی و کاندوم به ترتیب با فراوانی 4/32، 1/22 درصد پر مصرف ترین روش جدید در گروه تغییر می باشند.
باتوجه به بالا بودن میزان شیوع تغییر روش های پیشگیری از بارداری، ارایه آموزش های صحیح و کافی به زوجین درباره کاربرد و عوارض هر یک از روش های پیشگیری از بارداری پیشنهاد می شود. این امر باعث افزایش توانایی زوجین در امر تصمیم گیری و انتخاب روش های صحیح و مناسب شده و در نهایت باعث افزایش مدت مصرف می شود.